Γιατί οι prime φακοί είναι τόσο ξεχωριστοί;

Οι προχωρημένοι φωτογράφοι αγαπούν τους φακούς prime και αναμφίβολα υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι πίσω από αυτή τη σχέση. Οι φακοί prime, δηλαδή οι φακοί με σταθερή εστιακή απόσταση, προσφέρουν κάποια πλεονεκτήματα που κάνουν τη φωτογραφική λήψη ακόμα πιο ενδιαφέρουσα και δημιουργική.

Ένα από τα βασικά πλεονεκτήματα των prime είναι η εξαιρετική ποιότητα εικόνας που προσφέρουν. Οι φακοί αυτοί συνήθως έχουν λιγότερα οπτικά στοιχεία από τους φακούς zoom, κάτι που συμβάλει στην υψηλότερη οξύτητα, στην καλύτερη αντίθεση, σε λιγότερα οπτικά σφάλματα κ.α. Αυτό καθιστά τους σταθερούς φακούς ιδανικούς για λήψεις που απαιτούν εξαιρετική λεπτομέρεια και επαγγελματική ποιότητα. Οι prime συνήθως έχουν αρκετά μεγάλα διαφράγματα (χαμηλότερο f-number) που επιτρέπουν τον έλεγχο του βάθους του πεδίου (bokeh). Έτσι μπορούμε να έχουμε καλύτερη ποιότητα σε πορτρέτα και καλλιτεχνικές λήψεις με θέματα που ξεχωρίζουν.

Επιπλέον, οι σταθεροί φακοί ενθαρρύνουν τον φωτογράφο να σκεφτεί δημιουργικά. Με την απουσία δυνατότητας zoom, ο φωτογράφος χρειάζεται να αλλάξει θέση ή να προσεγγίσει το θέμα του, για να πετύχει το επιθυμητό κάδρο. Αυτό διευκολύνει τη δημιουργία μοναδικών συνθέσεων και προοπτικών που δεν θα είχαν ανακαλυφθεί με μια απλή προσαρμογή της εστιακής απόστασης.

Όσον αφορά στις κατηγορίες φακών prime, υπάρχουν έξι βασικές: ο υπερευρυγώνιος, ο ευρυγώνιος, ο νορμάλ, ο τηλεφακός πορτραίτου, ο τηλεφακός και ο σούπερ τηλεφακός. Ο υπερευρυγώνιος φακός προσφέρει εντυπωσιακή περιοχή θέασης, ιδανική για εκπληκτικά πανοραμικά πλάνα. Ο ευρυγώνιος φακός καταγράφει εκπληκτικές σκηνές με βάθος και σαφήνεια. Ο νορμάλ φακός προσεγγίζει την ανθρώπινη όραση, παρέχοντας φυσική αίσθηση. Ο τηλεφακός πορτραίτου αναδεικνύει τις λεπτομέρειες σε πορτρέτα. Ο τηλεφακός αποτυπώνει απομακρυσμένα θέματα με εντυπωσιακή ευκρίνεια. Ο σούπερ τηλεφακός εξερευνά τον κόσμο που βρίσκεται ακόμη και στα πιο απρόσιτα σημεία.

Οι κατηγορίες των φακών prime.

• Υπερευρυγώνιος (παράδειγμα:16mm): Οι υπερευρυγώνιοι σταθεροί φακοί προσφέρουν εντυπωσιακή γωνία θέασης, μας δίνουν τη δυνατότητα να πλησιάσουμε κοντά στο θέμα μας και είναι ιδανικοί για τοπία, αρχιτεκτονική, φωτορεπορτάζ κ.α. Όταν φωτογραφίζουμε ανθρώπους με ευρυγώνιο φακό, πλησιάζουμε υπερβολικά κοντά. Δεν είναι η συνήθως καταλληλότερη επιλογή σε περίπτωση που θέλουμε να φωτογραφίσουμε πορτραίτο.
• Ευρυγώνιος (28mm): Οι ευρυγώνιοι φακοί prime είναι κατάλληλοι για εσωτερικές λήψεις, τοπία, λήψεις γκρουπ ανθρώπων κ.α. και τονίζουν το βάθους του πεδίου. Όπως και στον υπερευρυγώνιο, ο ευρυγώνιος φακός δεν αποτελεί την ιδανική επιλογή, για να φωτογραφίσουμε πορτρέτο, ιδιαίτερα όταν αναφερόμαστε στο κλασικό πορτρέτο προσώπου και μπούστου.
• Ημιευρυγώνιος (35mm): Συχνά χρησιμοποιείται αυτός ο όρος, για να περιγράψει τον φακό 35mm. Ιδανικός για ένα ευρύ φάσμα χρήσεων, όπου χρειάζεται μια εστιακή απόσταση που να είναι ό,τι πιο κοντά σε ευρυγώνιο φακό, χωρίς όμως να στερείται μιας νορμάλ προοπτικής που να είναι κοντά στην ανθρώπινη ματιά.
• Νορμάλ (50mm): Οι νορμάλ φακοί prime προσφέρουν προοπτική παρόμοια με το μάτι του ανθρώπου και είναι κατάλληλοι για γενική χρήση. Ο νορμάλ θα μπορούσε σχετικά εύκολα να χρησιμοποιηθεί για την πλειοψηφία περιπτώσεων φωτογραφίας, ειδικά αν δεν έχουμε την πολυτέλεια δεύτερης και τρίτης επιλογής. Παρότι ο νορμάλ φακός στις μηχανές full frame συνήθως είναι 50mm, η εστιακή απόσταση σε ορισμένα μοντέλα μπορεί να διαφέρει λίγο π.χ. 43mm, 55mm.

• Τηλεφακός Πορτραίτου (85mm): Οι τηλεφακοί πορτραίτου prime δημιουργούν εξαιρετικά αποτελέσματα σε πορτρέτα με θαυμάσιο bokeh. Εξίσου καλοί μπορούν να είναι και σε πολλές περιπτώσεις χρήσης, ειδικά όταν θέλουμε να επικεντρωθούμε σε λεπτομέρειες σε οποιονδήποτε χώρο βρισκόμαστε.
• Τηλεφακός (135mm): Οι τηλεφακοί είναι κατάλληλοι για φωτογραφία από απόσταση, όπως στη φωτογραφία τοπίων ή άγριας φύσης. Είναι μια καλή πρόταση για πορτραίτα, ειδικά όταν επιλέγουμε να φωτογραφίσουμε με πολύ σφιχτά κάδρα.
• Σούπερ Τηλεφακός (600mm): Οι υπέρ-τηλεφακοί είναι ιδανικοί για άγρια φύση, σπορ και γενικότερα λήψεις από πραγματοποιούμε από μεγάλη απόσταση. Έχουν εξαιρετικά μεγάλο βάρος, ειδικά όταν συνοδεύονται από μεγάλα διαφράγματα π.χ. f/2.8. Το κόστος ενός σούπερ τηλεφακού με μεγάλο διάφραγμα ξεπερνά ακόμη και ένα μικρό αυτοκίνητο. Γι’ αυτό και συνήθως αυτήν την κατηγορία φακών θα τη δείτε σε χέρια πολύ εξειδικευμένων φωτογράφων.